Παρασιτώσεις του σκύλου!

     Αγαπητοί αναγνώστες, σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στα παράσιτα που μπορεί να συμβιώνουν με τον σκύλο μας και τις ασθένειες που μπορεί να προκαλέσουν σε αυτόν , αλλά και σε εμάς ορισμένες φορές. Επίσης θα αναφέρουμε τους τρόπους πρόληψης και καταπολέμησης αυτών καθώς και των ασθενειών που προκαλούν.

      Ως παράσιτο ορίζεται κάθε οργανισμός που επιβιώνει σε βάρος κάποιου άλλου. Παρασιτισμός είναι όταν συνυπάρχουν δύο οργανισμοί, ο ένας ευεργετείται (παράσιτο) και βλάπτεται ο άλλος (ξενιστής).Η παρουσία ενός παρασίτου σε ένα ζώο ονομάζεται παρασίτωση και όταν η ενόχληση που προκαλεί υπερβαίνει ένα όριο κι εμφανίζονται συμπτώματα της νόσου , ονομάζεται παρασιτικό νόσημα και το παράσιτο χαρακτηρίζεται ως παθογόνο.

     Υπάρχουν πολλά είδη παρασίτων που μπορεί να μολύνουν τον σκύλο, αυτά χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τα ενδοπαράσιτα που προσβάλλουν τα εσωτερικά όργανα του ζώου ( έντερο, νεφρά, πνεύμονας, καρδιά κ.α.) και τα εκτοπαράσιτα τα οποία προσβάλλουν το δέρμα και το τρίχωμα του σκύλου ( ψώρες, τσιμπούρια, ψύλλοι, μύκητες). 

     Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στα κυριότερα παρασιτικά νοσήματα του σκύλου , τα συμπτώματα τους και την πρόληψη και θεραπεία τους. Θα ξεκινήσουμε από τους πιο απλούς οργανισμούς τα πρωτόζωα. Αυτοί είναι μονοκύτταροι οργανισμοί και εντοπίζονται συνήθως στο έντερο και στο αίμα  του σκύλου.  Οι πιο γνωστές ασθένειες που προκαλούν είναι: η Λεϊσμανίωση ( Καλά-Αζαρ) ,η Κοκκιδίαση, η Τζιαρντίωση, η Πιροπλάσμωση και η Τοξοπλάσμωση.

      Η Λεϊσμανίωση οφείλεται σε ένα πρωτόζωο του γένους Leishmania spp. και μεταδίδεται με το τσίμπημα της σκνίπας. Για τα συμπτώματα και τη θεραπεία της έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο στον «θηρευτή» . Η Τζιαρντίωση οφείλεται στο πρωτόζωο Giardia lamblia  η οποία αναπτύσσεται στο λεπτό έντερο του σκύλου και προκαλεί καταστροφή των εντερικών λαχνών, δυσαπορρόφηση κ.α. Η μόλυνση γίνεται με την τροφή και το νερό και συνήθως δεν είναι εμφανή τα συμπτώματα παρά μόνο σε εξασθενημένα και πολύ νεαρά ζώα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη διάρροια η οποία εναλλάσσεται με κανονικά κόπρανα , μερικές φορές παρατηρούνται και αιμορραγίες . Η παρασίτωση δεν είναι σοβαρή από μόνη της αλλά συνήθως συνυπάρχει και με άλλες ασθένειες όπως τύφο, μικροβιακές εντερίτιδες κλπ. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη  χορήγηση αλβενδαζόλης ή φεβενδαζόλης για 3 ημέρες ή τη χορήγηση μετρονιδαζόλης ( Flagyl)  για 10 ημέρες.

    Η πιροπλάσμωση οφείλεται στο πρωτόζωο Babesia canis το οποίο μεταδίδεται από τους κρότωνες (τσιμπούρια). Το παράσιτο πολλαπλασιάζεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια  του σκύλου και με αυτό τον τρόπο τα καταστρέφει. Τα συμπτώματα είναι υψηλός πυρετός, αναιμία, ικτερικοί βλεννογόνοι και η αιμοσφαιρινουρία. Η θεραπεία περιλαμβάνει την χορήγηση ιμιδοκάρβης με ένεση η οποία μπορεί να επαναληφθεί σε 14 μέρες εάν είναι ανάγκη. Επίσης επειδή συνήθως μαζί με την πιροπλάσμωση συνυπάρχει και η ερλιχίωση δίνεται αντιβίωση για 14 εως 21 ημέρες. Για την πιροπλάσμωση κυκλοφορεί ένα εμβόλιο.

     Η κοκκιδίαση περιλαμβάνει μια μεγάλη ομάδα παρασίτων η οποία εντοπίζεται στο έντερο του σκύλου. Η μόλυνση γίνεται με την τροφή και το νερό και τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως στα νεαρά σκυλάκια και αυτά είναι κατά κύριο λόγω η διάρροια η οποία μπορεί να είναι από υδαρής μέχρι αιμορραγική. Συνήθως εμφανίζεται κάτω από τις ίδιες συνθήκες που εμφανίζεται και η Τζιαρντίωση. Η θεραπεία περιλαμβάνει χορήγηση κοκκιδιοστατικών φαρμάκων και υποστηρικτική θεραπεία ( ορούς, αντιβίωση κλπ).

    Η τοξοπλάσμωση ανήκει και αυτή στην οικογένεια των κοκκιδίων αλλά λόγω της σημασίας της για τη δημόσια υγεία θα αναφερθούμε με περισσότερες λεπτομέρειες. Η γάτα αποτελεί τον τελικό ξενιστή και όλα τα υπόλοιπα είδη ζώων και ο άνθρωπος τους ενδιάμεσους ξενιστές. Η μόλυνση γίνεται με την κατάποση κύστεων τοξοπλάσματος (ωμό η ατελώς ψημένο κρέας) ή με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών χωρίς να τα πλύνουμε πρώτα. Συνήθως δεν εμφανίζονται συμπτώματα παρά μόνο σε πολύ νεαρά και σε άτομα που είναι ανοσοκατασταλμένα. Μετά τη μόλυνση το παράσιτο περνάει από το έντερο στο αίμα και από εκεί , αφού πολλαπλασιαστεί στα λευκά αιμοσφαίρια καταλήγει στους μυς, εσωτερικά όργανα και στον εγκέφαλο.  Στην οξεία φάση του νοσήματος παρατηρούνται ανορεξία, πυρετός, ίκτερος, βήχας, διάρροια κλπ ανάλογα με τη φάση στην οποία βρίσκεται η μετανάστευση του παρασίτου. Στην χρόνια φάση του νοσήματος οι αναζωπυρώσεις οφείλονται στην αύξηση του μεγέθους των κύστεων.

      Η θεραπεία γίνεται μόνο κατά την οξεία φάση του νοσήματος και όταν έχουμε αναζωπυρώσεις και συνίσταται στην χορήγηση κλινδαμυκίνης ( αντιβιοτικό) για 15 ημέρες. Δεν υπάρχει φάρμακο που να καταστρέφει τις κύστες του παρασίτου.

    Όσο αφορά τη δημόσια υγεία: Ο άνθρωπος δεν μολύνεται από τη γάτα, η οποία αποβάλλει τις άωρες ωοκύστεις για 2-20 ημέρες σε όλη τη ζωή της και αυτές πρέπει να παραμείνουν στο εξωτερικό περιβάλλον για 2 ημέρες ώστε να μετατραπούν στην μολύνουσα μορφή. Ο άνθρωπος μολύνεται όταν καταναλώνει λαχανικά και φρούτα χωρίς να τα ξεπλύνει καλα πρώτα ή με τις κύστεις του παρασίτου οι οποίες υπάρχουν στο ωμό η ατελώς ψημένο κρέας (χοιρινό,βοδινό,αρνί κλπ)

     Μετά τα πρωτόζωα άλλα παράσιτα που μπορούμε να βρούμε στον σκύλο μας είναι τα σκουλήκια. Με τον όρο σκουλήκια εννοούμε όλα τα παράσιτα που απαντώνται στο σκύλο ,είναι ορατά με γυμνό μάτι και τα περισσότερα έχουν τη μορφή σκουληκιού. Υπάρχουν εκατοντάδες είδη τα οποία προσβάλλουν όλα τα είδη των θηλαστικών και τον άνθρωπο. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε σε αυτά που απαντώνται συχνότερα στο σκύλο. Αυτά είναι οι ταινίες (σκουλήκια τα οποία φαίνονται σαν να τα έχεις πατήσει) , οι ασκαρίδες και οι φιλάριες. Για τις φιλάριες μιλήσαμε στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού (διροφιλαρίωση). Τα παραπάνω είδη των παρασίτων περνούν 2 εως 4 στάδια μέχρι να φτάσουνε από το αυγό στην ενήλικη μορφή του παρασίτου. Οι ταινίες είναι υπεύθυνες για την πρόκληση εχινοκοκκίασης , όταν οι προνύμφες του παρασίτου(στάδιο εξέλιξης) δημιουργούν κύστεις στα εσωτερικά όργανα του ανθρώπου και των άλλων θηλαστικών ( ενδιάμεσοι ξενιστές) Η ενήλικη μορφή του παρασίτου ζει στο έντερο του σκύλου και του προκαλεί συχνές διάρροιες.  Οι ασκαρίδες είναι στρογγυλά σκουλήκια διαφόρων μεγεθών που ζουν στο έντερο του σκύλου του προκαλούν διάρροιες και όταν ο αριθμός τους είναι μεγάλος σύνδρομο δυσαπορρόφησης γιατί καταστρέφουν το έντερο και ο σκύλος δεν τρέφεται σωστά.

     Τα συμπτώματα είναι κοινά ,διάρροια και κακή θρεπτική κατάσταση του σκύλου.  Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιπαρασιτικών σκευασμάτων για 2-3 συνεχόμενες μέρες και επανάληψη μετά από δυο εβδομάδες και στη συνέχεια κάθε 2 μήνες τη χορήγηση κάποιου σκευάσματος προληπτικά.