δυσκοιλιότητα στον σκυλο και παθήσεις του πρωκτού

Αγαπητοί αναγνώστες σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στις παθήσεις του πρωκτού του απευθυσμένου ( τελευταίο τμήμα του εντέρου) και στη δυσκοιλιότητα. Τα περισσότερα σκυλιά που πάσχουν από τις παραπάνω παθήσεις προσκομίζονται στον κτηνίατρο με πληθώρα συμπτωμάτων τα κυριότερα των οποίων είναι η δυσκολία στην αφόδευση, πόνος κατά την διάρκεια της, ερεθισμένος πρωκτός αφύσικη μυρωδιά των κοπράνων και του πρωκτού κ.α. Η διάγνωση των παθήσεων του απευθυσμένου και του πρωκτού γίνεται κατά την διάρκεια της κλινικής εξέτασης και μερικές φορές και με την βοήθεια της ακτινογραφίας της κοιλίας.


Η δυσκοιλιότητα είναι ένα σύμπτωμα που χαρακτηρίζεται από την απουσία, τη μείωση της συχνότητας ή τη δυσκολία στην αφόδευση και χαρακτηρίζεται από την κατακράτηση κοπράνων στο παχύ έντερο και το απευθυσμένο. Τα αίτια τη είναι πολλά και περιλαμβάνουν την κατάποση ξένων σωμάτων τα οποία μπορεί να φράξουν το έντερο, περιβαλλοντικοί παράγοντες, παθήσεις του πρωκτού , νευρομυϊκά νοσηματα διαταραχες του νερου και των ηλεκτρολυτων κ.α.

Στους περιβαλλοντικούς παράγοντες μπαίνουν όσοι παράγοντες επιφέρουν αλλαγές στην ρουτίνα του ζώου όπως είναι η αλλαγή κατοικίας, η εμφάνιση και άλλου σκύλου στην οικογένεια και άλλες στρεσογόνες καταστάσεις. Οι επώδυνες παθήσεις του πρωκτού (φλεγμονή περιπρωκτικών σάκων) και τα διάφορα ορθοπεδικά προβλήματα στην περιοχή της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης μπορούν να προκαλέσουν εκούσια αναστολής της αφόδευσης με συνέπεια την δυσκοιλιότητα. Ένα άλλο αίτιο είναι οι διάφορες νεοπλασίες που μπορεί να φράξουν τον αυλό του εντέρου, επίσης δυσκοιλιότητα μπορεί να προκληθεί από διάφορα νευρομυϊκά νοσήματα όπως στον τραυματισμό της σπονδυλικής στήλης ή σε κάποιες ενδοκρινοπάθειες. Η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε κόπρανα αρκετά σκληρά καθώς επίσης και η απώλεια καλίου και ασβεστίου μειώνει την κινητικότητα του εντέρου με αποτέλεσμα την δυσκοιλιότητα.

Η θεραπεία της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνει σε πρώτη φάση τους υποκλυσμούς και τα υπόθετα τα οποία διεγείρουν την αφόδευση, εάν υπάρχει κοπρόσταση την μηχανική αφαίρεση των κοπράνων είτε σπρώχνοντας με το χέρι εάν είναι στην τελευταία μοίρα του εντέρου είτε μετά από εγχείρηση. Σε χρόνιες καταστάσεις η για την πρόληψη εμφάνισης δυσκοιλιότητας χορηγούνται καθαρτικά από το στόμα και εμπλουτίζεται το φαγητό του σκύλου με φυτικές ίνες που βοηθούν στην κινητικότητα του εντέρου. Τα καθαρτικά που δίνονται από το στόμα είναι είτε λιπαντικά(παραφινέλαιο) είτε ουσίες που μαλακώνουν τα κόπρανα, είτε ουσίες που ευνοούν την κινητικότητα του εντέρου.

Στις διάφορες παθήσεις του πρωκτού και του απευθυσμένου περιλαμβάνονται το μεγάκολο, η πρόπτωση του πρωκτού και του απευθυσμένου, η περινεϊκή κήλη,τα ξένα σώματα στον πρωκτό και το απευθυσμένο, η στένωση του πρωκτού , ατρησία του πρωκτού και του απευθυσμένου, παθήσεις των πρωκτικών σάκων, τα περιπρωκτικά συρίγγια, η περιπρωκτική δερματίτιδα, τα νεοπλάσματα του απευθυσμένου και της περιπρωκτικής χώρας και τέλος η ψευδοκοπρόσταση. Παρακάτω θα αναφερθούμε σε μερικά από τα πιο συχνά νοσήματα.

Το μεγάκολο χαρακτηρίζεται από έντονη και μη αναστρέψιμη διάταση του κόλου(τμήμα του παχέος εντέρου) που συνοδεύεται από ταυτόχρονη μείωση της κινητικότητας του. Η αιτία στην πλειοψηφία είναι η ιδιοπαθής μείωση της συστολικής λειτουργίας των λείων μυϊκών ινών του εντέρου. Άλλες αιτίες είναι η έμφραξη του αυλού του εντέρου για διάφορες αιτίες και η δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος που νευρώνει το έντερο. Το κυριότερο σύμπτωμα είναι η δυσκοιλιότητα και στην ακτινογραφία φαίνεται η κοπρόσταση και η διάταση του τμήματος του εντέρου. Η θεραπεία είναι χειρουργική και γίνεται αφαίρεση του κομματιού του εντέρου που έχει διάταση.

Η πρόπτωση του πρωκτού και του απευθυσμένου παρατηρείται συνήθως στα κουτάβια και είναι αποτέλεσμα της έντονης προσπάθειας για αφόδευση λόγω παρασιτώσεων ή διαρροϊκών καταστάσεων. Η διάγνωση είναι σχετικά εύκολη αφού κρέμεται από τον πρωκτό μια μάζα που το μέγεθος της ποκοιλει ανάλογα αν είναι ολική η μερική πρόπτωση. Η θεραπεία περιλαμβάνει την ανάταξη της πρόπτωσης και τη χορήγηση ουσιών που μειώνουν την κινητικότητα. Σε περιπτώσεις υποτροπής γίνεται εγχείρηση και το κομμάτι που βγάνει ράβεται στους μύες της περιοχής.

Οι παθήσεις των πρωκτικών σάκων περιλαμβάνουν την κατακράτηση, την φλεγμονή, το απόστημα και τη ρήξη του αποστήματος. Όλες είναι επώδυνες καταστάσεις η αιτιολογία τους είναι αδιευκρίνιστη και είναι η πιο συχνή πάθηση στο σκύλο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη δυσκοιλιότητα ,τον πόνο κατά τηναφόδευση, το τρίψιμο του πρωκτού στο έδαφος, το δάγκωμα της περιοχής, την έντονη δυσοσμία των κοπράνων αλλά και της περιοχής του πρωκτού. Η θεραπεία περιλαμβάνει τον καθαρισμό των πρωκτικών σάκων με το χέρι και τη χορήγηση αντιβιοτικών για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς και την χορήγηση αντιφλεγμονωδών και παυσίπονων φαρμάκων. Σε περιπτώσεις υποτροπιασμού γίνεται χειρουργική αφαίρεση των σάκων.

Τέλος θα αναφερθούμε στην ψευδοκοπρόσταση η οποία είναι η έμφραξη του πρωκτού από κόπρανα τα οποία μαζεύονται στις τρίχες που υπάρχουν δίπλα στον πρωκτό. Είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται συνήθως σε σκυλιά με μακρύ τρίχωμα. Η διάγνωση είναι εύκολη και η θεραπεία περιλαμβάνει το κόψιμο των τριχών και την απομάκρυνση των κοπράνων και την επάλειψη του ερεθισμένου πρωκτού με αλοιφές.

Η μορβα στο σκυλο

Στο άρθρο μας αυτό θα αναφερθούμε σε μια ασθένεια η οποία είναι από τα σοβαρότερα ιογενή νοσήματα του σκύλου και άλλων σαρκοφάγων ζώων και έχει παγκόσμια εξάπλωση.

Τα συμπτώματα της νόσου είναι αποτέλεσμα της προσβολής του αναπνευστικού, του πεπτικού και του νευρικού συστήματος καθώς και του λεμφικού ιστού από τον ιό της νόσου που ανήκει στους παραμυξοϊούς και είναι συγγενής με τον ιό της ιλαράς του ανθρώπου. Έχει παγκόσμια γεωγραφική εξάπλωση και συνήθως προσβάλλονται τα κουτάβια μεταξύ 2-6 μηνών. Εκτός από το σκύλο είναι ευαίσθητα στη νόσο η αλεπού, ο λύκος, το τσακάλι, η νυφίτσα, το λιοντάρι η αρκούδα κ.α.

Τα άρρωστα ζώα αποβάλλουν τον ιό με όλες τις εκκρίσεις τους ενώ τα υγιή κολλάνε την ασθένεια μυρίζοντας η γλείφοντας τις εκκρίσεις αυτές. Την μετάδοση του ιού την ευνοεί ο συνωστισμός πολλών ζώων μαζί ( κυνοκομεία, εκτροφεία, άσυλα αδέσποτων). Ο ιός στο περιβάλλον δεν έχει μεγάλη ανθεκτικότητα , από μερικές ώρες μέχρι 1-2 μέρες. Μετά την είσοδο του στον οργανισμό ο ιός μολύνει τα κύτταρα των ανωτέρων αναπνευστικών οδών και μετά αυτά των αμυγδαλών και του λεμφοειδούς ιστού. Τις πρώτες 4-6 μέρες αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα, 8-9 μέρες μετά την είσοδο του ιού αρχίζει να βρίσκεται και στο αίμα και μπορεί να προσβάλει και άλλα όργανα και το κεντρικό νευρικό σύστημα, 9-14 μέρες μετά την λοίμωξη είτε θα έχουμε ίαση είτε θα περάσει σε σοβαρή νευρική μορφή της νόσου.

Τα συμπτώματα ποικίλλουν πολύ και αντικατοπτρίζουν τον πολυσυστεμικό χαρακτήρα της νόσου. Στην αρχή εμφανίζονται γενικά συμπτώματα όπως πυρετός , ανορεξία , λήθαργος και αφυδάτωση. Μετά ακολουθούν τα οφθαλμικά συμπτώματα όπως επιπεφυκίτιδες με άφθονο ορώδες και βλεννοπυώδες έκκριμα, όσο προχωρά η νόσος έχουμε ατροφία του αμφιβληστροειδή και απώλεια της όρασης σε προχωρημένη εγκεφαλίτιδα. Τα συμπτώματα από το αναπνευστικό είναι ρινίτιδα , βήχας,ταχύπνοια, δύσπνοια και η βρογχοπνευμονία. Από το πεπτικό σύστημα παρουσιάζουν εμετούς και διάρροιες λόγω χρόνιας γαστρίτιδας.

Τα συμπτώματα από το νευρικό είναι πιο δραματικά και εξαρτάται από το μέρος του εγκεφάλου που ΄χει χτυπηθεί από τον ιό. Παρουσιάζονται επιληπτικές κρίσεις, αταξία , πάρεση, παραλυσία, τύφλωση και μυοκλονίες. Επίσης εμφανίζουν υπερκεράτωση των πελμάτων και του ακρορινίου και φλυκταινώδης δερματίτιδα. Επίσης σε κουτάβια κάτω των 7 ημερών μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα, στα κουτάβια μεγαλόσωμων φυλών μπορεί να προκαλέσει οστεοσκλήρυνση ή οστεοδυστροφία στα μακρά οστά καθώς και πρόβλημα με την αδαμαντίνη των δοντιών.

Η πιθανή διάγνωση της μόρβας στηρίζεται στην εμφάνιση των τυπικών συμπτωμάτων σε νεαρούς σκύλους και ανεπαρκώς εμβολιασμένους σκύλους με ιστορικό έκθεσης στον ιό. Στα ύποπτα περιστατικά γίνεται πλήρης αιματολογικός έλεγχος καθώς και ακτινογραφία θώρακος για την ύπαρξη τυχόν πνευμονίας στα αρχικά στάδια της νόσου. Στα περιστατικά με εγκεφαλικά συμπτώματα πρέπει να γίνεται και εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, με παρακέντηση της σπονδυλικής στήλης, για την ύπαρξη αντισωμάτων κατά του ιού η οποία και επιβεβαιώνει την νόσο αλλά η απουσία τους δεν μπορεί να την αποκλείσει. Οι ορολογικές εξετάσεις έχουν μικρή σημασία καθώς δεν ξεχωρίζουν την ενεργό νόσο από τους εμβολιασμούς ή την έκθεση στον ιό. Η γρήγορη αύξηση των αντισωμάτων του ορού μπορεί να υποδηλώνει τη νόσο αλλά θα πρέπει να συσχετιστεί και με άλλες ενδείξεις για να βγει διάγνωση. Η ανίχνευση του ιού σε κύτταρα και ιστούς του άρρωστου ζώου είναι σχετικά δύσκολη και συνήθως γίνεται μετά το θάνατο του ζώου για επαλήθευση.

Η θεραπεία είναι συμπτωματική και υποστηρικτική. Το άρρωστο ζώο θα πρέπει να είναι απομονωμένο σε ξεχωριστό χώρο μακριά από άλλα σκυλιά. Χορηγούνται αντιβιοτικά ευρέως φάσματος για την καταπολέμηση της πνευμονίας και των δευτερευόντων λοιμώξεων, οροί και ηλεκτρολύτες ενδοφλέβια. Αν εμφανίσει εμετούς και διάρροιες γίνεται η κατάλληλη αντιεμετική και αντιδιαρροοική αγωγή, όταν εμφανιστούν επιληπτικές κρίσεις χορηγούνται τα κατάλληλα αντιεπιληπτικά φάρμακα και τέλος καθαρίζονται τα μάτια και η μύτη από τις βλέννες για αν μπορεί να αισθάνεται καλα το ζώο. Η πρόγνωση της νόσου είναι άσχημη καθώς ζώα που πέρασαν την ασθένεια μπορεί αργότερα να εμφανιστούν μια νευρική νόσο που οδηγεί σε παράλυση.

Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της νόσου παίζει ο εμβολιασμός των ζώων ο οποίος πρέπει να γίνεται από την 6η-8η εβδομάδα ζωής του σκύλου και μετά άλλοι 2 αναμνηστικοί εμβολιασμοί κάθε 3 εβδομάδες και μετά ετήσια επανάληψη. Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι καλές συνθήκες υγιεινής ειδικότερα στα εκτροφεία και στις πανσιόν άπου έρχονται σε επαφή σκυλιά διαφόρων ηλικιών.