Επιληψία στον σκύλο

   Αγαπητοί αναγνώστες σήμερα θα μιλήσουμε για την επιληψία στον σκύλο, την διάγνωση της , τα αίτια της και την θεραπεία της. Η επιληψία ανήκει στις παθήσεις του νευρικού συστήματος που χαρακτηρίζονται ως παροξυστικά σύνδρομα. Ως επιληψία ορίζεται το αποτέλεσμα παροξυστικής αλλά συντονισμένης εκπόλωσης μιας ή περισσοτέρων ομάδων το φλοιού ή των υποφλοιωδών περιοχών του εγκεφάλου και χαρακτηρίζεται από διαταραχές της συνείδησης και της συμπεριφοράς σε συνδυασμό με απροαίρετη κινητική συμπεριφορά.

   Η επιληψία χωρίζεται στην ιδιοπαθής ή πρωτογενή επιληψία και στην επίκτητη ή δευτερογενής επιληψία. Η πρωτογενής επιληψία οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες  και εμφανίζεται νωρίς στη ζωή του σκύλου , από 6 μηνών εως 2-3 χρονών. Πολλές φορές η ακριβή αιτιολογία της είναι άγνωστη για αυτό λέγεται και ιδιοπαθής. Η δευτερογενής επιληψία είναι συνήθως το αποτέλεσμα κάποιας άλλης ασθένειας ή τραυματισμού. Η διαφορά της με την πρωτογενή είναι ότι μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία του ζώου και συνήθως προϋπάρχουν σημάδια μιας ασθένειας.  Τα συνήθη αίτια είναι μεταβολικά νοσήματα ( ηπατική εγκεφαλοπάθεια, υπογλυκαιμία, υπασβεστιαιμία κ.α.), λοιμώδη νοσήματα (λύσσα, μόρβα, ερλιχίωση, μύκητες  , τοξόπλασμα), τέλος είναι οι τραυματισμοί του εγκεφάλου και οι δηλητηριάσεις με βαριά μέταλλα, φυτοφάρμακα κ.α.

   Το μοναδικό σύμπτωμα της επιληψίας είναι οι επιληπτικές κρίσεις. Αυτές χωρίζονται σε γενικευμένες βαριάς μορφής και σε εντοπισμένες που μπορεί να είναι απλέ ς κινητικές ,σύνθετες ή ψυχοκινητικές και απλές ή σύνθετες με δευτερογενή γενίκευση. Το 80% των επιληπτικών σκύλων εμφανίζει τις γενικευμένες βαριάς μορφής κινητικές κρίσεις. Αυτές χαρακτηρίζονται από διαταραχές της συνείδησης, τονικούς, κλονικούς ή τονικοκλονικούς μυϊκούς σπασμούς και απροαίρετη ούρηση και αφόδευση. Οι κρίσεις μπορεί να εμφανίζονται μια φορά το 24ωρο ( μεμονωμένες), να είναι περισσότερες από μια για το ίδιο χρονικό διάστημα(ομαδικές) η να επαναλαμβάνονται σε διάστημα μισής ώρας(επιληπτική κατάσταση).

    Στην επιληπτική κρίση διακρίνουμε τρία στάδια, το πρόδρομο ή αύρα, το κύριο και το μετεπιληπτικό. Στην αύρα ο σκύλος συνήθως παρουσιάζει ανησυχία , άσκοπη περιπλάνηση και συνεχή γαβγίσματα , ενώ αναζητά την παρουσία του ιδιοκτήτη του. Σε πολλά ζώα αυτό απουσιάζει ή περνάει απαρατήρητο από τον ιδιοκτήτη. Στο κύριο στάδιο η κρίση διαρκεί από 30 δευτερόλεπτα μέχρι μερικά λεπτά και χαρακτηρίζεται από τονικούς ή κλονικούς σπασμούς ακράτεια ούρων και κοπράνων. Κατά τη διάρκεια του τρίτου σταδίου οι σκύλοι παρουσιάζουν ανησυχία, αποπροσανατολισμό, κατάπτωση, πολυφαγία και πολυδιψία. Τα συμπτώματα του μετεπιληπτικού σταδίου μπορεί να διαρκέσουν από λίγα λεπτά μέχρι 24 ώρες.

   Οι απλές ή σύνθετες επιληπτικές κρίσεις που  απαντώνται στο υπόλοιπο 20% των επιληπτικών σκύλων, οφείλονται συνήθως σε εστιακή οργανική εγκεφαλοπάθεια και κλινικά εκδηλώνονται με εντοπισμένη κινητική δραστηριότητα (σπασμοί ομάδας μυών) αυτόνομη δραστηριότητα και διαταραχές της συμπεριφοράς, που μπορεί να διαρκέσουν για αρκετές ώρες.

    Η διάγνωση βασίζεται στην λεπτομερή  περιγραφή του ιδιοκτήτη. Η νευρολογική εξέταση, οι βιοχημικές και αιματολογικές εξετάσεις καθώς και εξειδικευμένες διαγνωστικές τεχνικές όπως η μαγνητική τομογραφία και ο έλεγχος του εγκεφαλονωτιαίου υγρού βοηθούν στον καθορισμό του αίτιου των κρίσεων.

   Η επιληψία είναι μια ανίατη νόσος και αυτό πρέπει να το κατανοήσει ο ιδιοκτήτης, παρόλα τα φάρμακα που κυκλοφορούν υπάρχει η πιθανότητα κάποια στιγμή να επανεμφανίσει τα συμπτώματα. Στόχος της φαρμακευτικής αγωγής είναι είτε να εξάλειψη τις επιληπτικές κρίσεις μειώσει στο ελάχιστο την εμφάνιση τους χωρίς ιδιαίτερες παρενέργειες για το ζώο. Για αυτό το λόγο η αντιεπιληπτική αγωγή δεν είναι απαραίτητη σε σκύλους που παρουσιάζουν 1-2 κρίσεις σε διάστημα 6 μηνών. Η αγωγή αρχίζει αν οι κρίσεις επαναλαμβάνονται με συχνότητα μικρότερη των 6εβδομάδων.

    Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι δυο η φαινοβαρβιτάλη και το βρωμιούχο κάλιο. Αυτά μπορεί να δοθούν μόνα τους η σε συνδυασμό μεταξύ τους. Η φαινοβαρβιτάλη μεταβολίζεται στο συκώτι και επειδή ο ρυθμός της μεταβολισμού είναι διαφορετικός  από σκύλο σε σκύλο θα πρέπει 20 μέρες μετά την έναρξη της θεραπείας να γίνεται υπολογισμός  της συγκέντρωσης της στο αίμα και μετά να ρυθμίζεται η δόση ανάλογα με τα αποτελέσματα. Αφού γίνει η πρώτη ρύθμιση μετά θα πρέπει να γίνονται εξετάσεις κάθε εξάμηνο για να ελέγχεται η συγκέντρωση αν παραμένει στα θεραπευτικά πλαίσια η αν προκαλεί πρόβλημα στο συκώτι που είναι μία από τις παρενέργειες της φαινοβαρβιτάλης.

    Το βρωμιούχο κάλιο έχει το πλεονέκτημα ότι δεν περνάει καθόλου από το συκώτι οπότε μπορεί να δοθεί και σε ζώα που έχουν πρόβλημα με το συκώτι. Και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να γίνεται περιοδικός προσδιορισμός της συγκέντρωσης του στο αίμα και έλεγχος της λειτουργίας των νεφρών. Σε περίπτωση που η αγωγή με μία από τις δύο ουσίες αποτύχει τότε δοκιμάζεται ο συνδυασμός και τον δύο που έχει το πλεονέκτημα της μικρότερης δόσης από τα καθένα αλλά μεγαλύτερο ποσοστό έλεγχου των κρίσεων.

   Τελειώνοντας πρέπει να πούμε ότι υπάρχει και ένα ποσοστό 20-30% περίπου σκύλων που δεν ανταποκρίνονται σε κανένα είδος θεραπείας  και για αυτά εάν οι κρίσεις γίνουν πολύ συχνές υπάρχει ο κίνδυνος να πεθάνουν λόγω επιπλοκών κατά τη διάρκεια των κρίσεων είτε να προτιμηθεί η ευθανασία εάν το ζώο πλέον δεν έχει ποιότητα ζωής.