Αγαπητοί αναγνώστες, στο σημερινό άρθρο μας θα αναφερθούμε σε μερικά ιογενή νοσήματα του σκύλου που δεν είναι συχνά αλλά μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του σκύλου , τόσο του ενήλικα όσο και των κουταβιών. Τα νοσήματα αυτά είναι η λοιμώδης ηπατίτιδα του σκύλου, η οξύφιλη ηπατίτιδα, η ερπητοίωση του σκύλου και η ιογενής θηλωμάτωση του σκύλου. Τέλος θα αναφερθούμε επιγραμματικά και σε κάποιες σπάνιες ιώσεις οι οποίες τώρα αρχίζουν να μελετώνται.
Η λοιμώδη ηπατίτιδα του σκύλου είναι μια μεταδοτική νόσος που οφείλεται σε αδενοϊό τύπου 1. Είναι αρκετά μεταδοτική αλλά πλέον λόγω των εμβολιασμών προσβάλλει μόνο ανεμβολίαστους σκύλους. Τα άγρια σαρκοφάγα (αλεπού, λύκος κλπ) είναι αυτά που αποτελούν την δεξαμενή του ιού στη φύση. Η είσοδος του ιού στον οργανισμό γίνεται μέσω της στοματορινικής οδού από όπου στη συνέχεια διασπείρεται σε όλο τον οργανισμό με ιδιαίτερη προτίμηση στα ηπατικά κύτταρα.
Η λοιμώδης ηπατίτιδα μπορεί να παρουσιάσει τέσσερις διαφορετικές κλινικές εκφράσεις. Στην υπεροξεία μορφή της τα προσβεβλημένα ζώα πέφτουν σε κώμα και πεθαίνουν σε λίγες ώρες χωρίς την εμφάνιση άλλων συμπτωμάτων. Η οξεία συστηματική λοίμωξη τα ζώα παρουσιάζουν υψηλό πυρετό , φαρυγγίτιδα-αμυγδαλίτιδα, βήχα , πνευμονία, αιμορραγική διάθεση, διόγκωση των λεμφαδένων και συμπτώματα από το νευρικό σύστημα λόγω της ηπατικής εγκεφαλοπάθεια, της υπογλυκαιμίας και της μη πυώδους εγκεφαλίτιδας που προκαλούνται από τον ιό. Η οφθαλμική μορφή είναι δυνατόν να παρατηρηθεί στην οξεία μορφή της νόσου ή μετά την ίαση από την συμπτωματική μορφή της νόσου και εμφανίζεται ως οίδημα του κερατοειδή χιτώνα (μπλε μάτι), βλεφαρόσπασμος καιεξίδρωμα στον πρόσθιο θάλαμο και τέλος με δευτερογενές γλαύκωμα. Τέλος σε σκύλους που έχουν μερική ανοσία στην νόσο η μόλυνση ενδέχεται να προκαλέσει χρόνια ηπατίτιδα και ηπατική ίνωση.
Η διάγνωση θα τεθεί βάση των κλινικών συμπτωμάτων και του ιστορικού ( ανεμβολίαστοι σκύλοι και κουτάβια) και θα βοηθηθεί από αιματολογικές εξετάσεις όπου θα φαίνονται ανεβασμένα τα ηπατικά ένζυμα σημάδι βλάβης του συκωτιού.
Η θεραπεία είναι υποστηρικτική με την χορήγηση ορών και ηλεκτρολυτών ακόμα και μετάγγιση αίματος μέχρι να ξεπεραστεί η οξεία φάση και να αρχίσει η ηπατοκυτταρική αναγέννηση.
Η οξύφιλη ηπατίτιδα του σκύλου έχει εμφανιστεί στην Βρεττανία και παρόλο που δεν έχει εντοπιστεί ακόμα ο αιτιολογικός παράγοντας πιστεύεται ότι είναι διαφορετικός από τους αδενοιούς τύπου 1 και 2. Η νόσος εξελίσσεται σταδιακά περνώντας από την οξεία ηπατίτιδα στην χρόνια, στην κίρρωση του ήπατος. Τα ζωα παρουσιάζουν ανορεξία, εμετούς, μερικές φορές πυρετό αργότερα εμφανίζονται τα συμπτώματα της ηπατικής ανεπάρκειας.
Η διάγνωση βασίζεται στα κλινικά συμπτώματα, τις εργαστηριακές εξετάσεις που δείχνουν ανεβασμένα ηπατικά ένζυμα και στις βιοψίες από το συκώτι που πιστοποιούν τα χαρακτηριστικά οξύφιλα κύτταρα. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα θεραπευτικά μέτρα χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο θεραπείας της ηπατικής ανεπάρκειας με την χορήγηση όρων , ειδική διατροφή κλπ.
Η ερπητοίωση του σκύλου είναι μια κλινική νόσος που εμφανίζεται στα κουτάβια αποκλειστικά τις πρώτες 3 εβδομάδες της ζωής τους. Ο ερπητοιός είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος στον σκύλο και οι μολυσμένοι σκύλοι παραμένουν φορείς για όλη την ζωή τους. Η μετάδοση γίνεται στα κουτάβια μέσω του πλακούντα η με τις στοματορινικές εκκρίσεις της μητέρας ή των άλλων μολυσμένων κουταβιών της τοκετοομάδας.
Τα κλινικά συμπτώματα της νόσου εμφανίζονται 3 εβδομάδες πριν εως 3 εβδομάδες μετά την γέννηση των κουταβιών. Στις ενήλικες σκύλες προκαλεί αγονιμότητα είτε γέννηση θνησιγενών κουταβιών που πεθαίνουν σε μερικές ώρες. Στα κουτάβια εμφανίζεται τις πρώτες 3 εβδομάδες της ζωής τους επειδή δεν έχουν αναπτύξει το ανοσοποιητικό τους σύστημα και η θερμοκρασία τους είναι χαμηλή πράγμα που ευνοεί την ανάπτυξη του ιού. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν την ανορεξία την άρνηση του θηλασμού , την υποθερμία και την κίτρινο-πράσινη διάρροια. Ο θάνατος επέρχεται σε διάστημα 24-72 ωρών.
Η διάγνωση γίνεται με βάση τα συμπτώματα την ηλικία των κουταβιών και επιβεβαιώνεται με ειδικές εξετάσεις όπου ανιχνεύεται ο ιός από ιστούς νεκρών κουταβιών. Η θεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα καθώς η πλειοψηφία των κουταβιών πεθαίνει ή όσο επιζήσουν έχουν προβλήματα με το κεντρικό νευρικό σύστημα. Μεγάλο ρόλο παίζει η πρόληψη για αυτό πρέπει να παίρνονται όλα τα μέτρα απολύμανσης του χώρου των νεογέννητων καθώς και να υπάρχει υψηλή θερμοκρασία η οποία δεν ευνοεί την ανάπτυξη του ιού.
Η ιογεννής θηλωμάτωση του σκύλου οφείλεται σε έναν ιό που προκαλεί καλοήθεις και αυτοπεριοριζόμενους όγκους στους βλεννογόνους και το δέρμα. Η νόσος έχει 3 μορφές , την στοματική θηλωμάτωση που είναι και η πιο συχνή και εμφανίζεται σε σκύλους ηλικίας κάτω των δύο χρονών, τα σκυλιά εμφανίσουν στην αρχή μικρά ογκίδια στη στοματική κοιλότητα τα οποία αργότερα παίρνουν την μορφή κουνουπιδιού. Τα ογκίδια αυτά μεγαλώνουν για 3-4 εβδομάδες και αργότερα υποχωρούν μέσα σε 4 μήνες. Στην οφθαλμική μορφή εμφανίζεται σε σκύλους ηλικίας 6 μηνών εως 4 χρονών με την μορφή οζιδίων στο δέρμα των βλεφάρων και του επιπεφυκότα. Η δερματική θηλωμάτωση εμφανίζεται πολύ σπάνιας με την μορφή ογκίδιων στο σώμα.
Η θεραπεία από την στιγμή που υποχωρούν μόνα τους μετά από κάποιο δια΄στημα δεν έχει νόημα. Σε περιπτώσεις που εμποδίζεται η διατροφή του ζώου , ή υπάρχουν συχνές αιμορραγίες γίνεται χειρουργική αφαίρεση τους με διαθερμία ή κρυοχειρουργική. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορα χημειοθεραπευτικά φάρμακα καθώς και αντιβιοτικά τα οποία είναι σε πειραματικό στάδιο.
Τέλος θα αναφερθούμε σε 2 σπάνιες και βαριές ιώσεις που προκαλούν εγκεφαλίτιδες στο σκύλο. Ο ιός του δυτικού Νείλου μεταδίδεται με τσιμπήματα κουνουπιών και προκαλεί εγκεφαλίτιδα στα πτηνά , το άλογο και τον άνθρωπο έχει απομονωθεί από ορισμένα περιστατικά με βαριάς μορφής θανατηφόρα εγκεφαλίτιδα στον σκύλο. Ο ιός της νόσου Borna προσβάλλει κυρίως άλογα και πρόβατα και σπάνια τον σκύλο όπου έχει απομονωθεί από περιστατικά με εγκεφαλίτιδα στην Ιαπωνία και στην κεντρική Ευρώπη.