Η μορβα στο σκυλο

Στο άρθρο μας αυτό θα αναφερθούμε σε μια ασθένεια η οποία είναι από τα σοβαρότερα ιογενή νοσήματα του σκύλου και άλλων σαρκοφάγων ζώων και έχει παγκόσμια εξάπλωση.

Τα συμπτώματα της νόσου είναι αποτέλεσμα της προσβολής του αναπνευστικού, του πεπτικού και του νευρικού συστήματος καθώς και του λεμφικού ιστού από τον ιό της νόσου που ανήκει στους παραμυξοϊούς και είναι συγγενής με τον ιό της ιλαράς του ανθρώπου. Έχει παγκόσμια γεωγραφική εξάπλωση και συνήθως προσβάλλονται τα κουτάβια μεταξύ 2-6 μηνών. Εκτός από το σκύλο είναι ευαίσθητα στη νόσο η αλεπού, ο λύκος, το τσακάλι, η νυφίτσα, το λιοντάρι η αρκούδα κ.α.

Τα άρρωστα ζώα αποβάλλουν τον ιό με όλες τις εκκρίσεις τους ενώ τα υγιή κολλάνε την ασθένεια μυρίζοντας η γλείφοντας τις εκκρίσεις αυτές. Την μετάδοση του ιού την ευνοεί ο συνωστισμός πολλών ζώων μαζί ( κυνοκομεία, εκτροφεία, άσυλα αδέσποτων). Ο ιός στο περιβάλλον δεν έχει μεγάλη ανθεκτικότητα , από μερικές ώρες μέχρι 1-2 μέρες. Μετά την είσοδο του στον οργανισμό ο ιός μολύνει τα κύτταρα των ανωτέρων αναπνευστικών οδών και μετά αυτά των αμυγδαλών και του λεμφοειδούς ιστού. Τις πρώτες 4-6 μέρες αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα, 8-9 μέρες μετά την είσοδο του ιού αρχίζει να βρίσκεται και στο αίμα και μπορεί να προσβάλει και άλλα όργανα και το κεντρικό νευρικό σύστημα, 9-14 μέρες μετά την λοίμωξη είτε θα έχουμε ίαση είτε θα περάσει σε σοβαρή νευρική μορφή της νόσου.

Τα συμπτώματα ποικίλλουν πολύ και αντικατοπτρίζουν τον πολυσυστεμικό χαρακτήρα της νόσου. Στην αρχή εμφανίζονται γενικά συμπτώματα όπως πυρετός , ανορεξία , λήθαργος και αφυδάτωση. Μετά ακολουθούν τα οφθαλμικά συμπτώματα όπως επιπεφυκίτιδες με άφθονο ορώδες και βλεννοπυώδες έκκριμα, όσο προχωρά η νόσος έχουμε ατροφία του αμφιβληστροειδή και απώλεια της όρασης σε προχωρημένη εγκεφαλίτιδα. Τα συμπτώματα από το αναπνευστικό είναι ρινίτιδα , βήχας,ταχύπνοια, δύσπνοια και η βρογχοπνευμονία. Από το πεπτικό σύστημα παρουσιάζουν εμετούς και διάρροιες λόγω χρόνιας γαστρίτιδας.

Τα συμπτώματα από το νευρικό είναι πιο δραματικά και εξαρτάται από το μέρος του εγκεφάλου που ΄χει χτυπηθεί από τον ιό. Παρουσιάζονται επιληπτικές κρίσεις, αταξία , πάρεση, παραλυσία, τύφλωση και μυοκλονίες. Επίσης εμφανίζουν υπερκεράτωση των πελμάτων και του ακρορινίου και φλυκταινώδης δερματίτιδα. Επίσης σε κουτάβια κάτω των 7 ημερών μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα, στα κουτάβια μεγαλόσωμων φυλών μπορεί να προκαλέσει οστεοσκλήρυνση ή οστεοδυστροφία στα μακρά οστά καθώς και πρόβλημα με την αδαμαντίνη των δοντιών.

Η πιθανή διάγνωση της μόρβας στηρίζεται στην εμφάνιση των τυπικών συμπτωμάτων σε νεαρούς σκύλους και ανεπαρκώς εμβολιασμένους σκύλους με ιστορικό έκθεσης στον ιό. Στα ύποπτα περιστατικά γίνεται πλήρης αιματολογικός έλεγχος καθώς και ακτινογραφία θώρακος για την ύπαρξη τυχόν πνευμονίας στα αρχικά στάδια της νόσου. Στα περιστατικά με εγκεφαλικά συμπτώματα πρέπει να γίνεται και εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, με παρακέντηση της σπονδυλικής στήλης, για την ύπαρξη αντισωμάτων κατά του ιού η οποία και επιβεβαιώνει την νόσο αλλά η απουσία τους δεν μπορεί να την αποκλείσει. Οι ορολογικές εξετάσεις έχουν μικρή σημασία καθώς δεν ξεχωρίζουν την ενεργό νόσο από τους εμβολιασμούς ή την έκθεση στον ιό. Η γρήγορη αύξηση των αντισωμάτων του ορού μπορεί να υποδηλώνει τη νόσο αλλά θα πρέπει να συσχετιστεί και με άλλες ενδείξεις για να βγει διάγνωση. Η ανίχνευση του ιού σε κύτταρα και ιστούς του άρρωστου ζώου είναι σχετικά δύσκολη και συνήθως γίνεται μετά το θάνατο του ζώου για επαλήθευση.

Η θεραπεία είναι συμπτωματική και υποστηρικτική. Το άρρωστο ζώο θα πρέπει να είναι απομονωμένο σε ξεχωριστό χώρο μακριά από άλλα σκυλιά. Χορηγούνται αντιβιοτικά ευρέως φάσματος για την καταπολέμηση της πνευμονίας και των δευτερευόντων λοιμώξεων, οροί και ηλεκτρολύτες ενδοφλέβια. Αν εμφανίσει εμετούς και διάρροιες γίνεται η κατάλληλη αντιεμετική και αντιδιαρροοική αγωγή, όταν εμφανιστούν επιληπτικές κρίσεις χορηγούνται τα κατάλληλα αντιεπιληπτικά φάρμακα και τέλος καθαρίζονται τα μάτια και η μύτη από τις βλέννες για αν μπορεί να αισθάνεται καλα το ζώο. Η πρόγνωση της νόσου είναι άσχημη καθώς ζώα που πέρασαν την ασθένεια μπορεί αργότερα να εμφανιστούν μια νευρική νόσο που οδηγεί σε παράλυση.

Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της νόσου παίζει ο εμβολιασμός των ζώων ο οποίος πρέπει να γίνεται από την 6η-8η εβδομάδα ζωής του σκύλου και μετά άλλοι 2 αναμνηστικοί εμβολιασμοί κάθε 3 εβδομάδες και μετά ετήσια επανάληψη. Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι καλές συνθήκες υγιεινής ειδικότερα στα εκτροφεία και στις πανσιόν άπου έρχονται σε επαφή σκυλιά διαφόρων ηλικιών.