Ιός Έμπολα και σκύλος

   Τον τελευταίο μήνα απασχόλησε τον τύπο η περίπτωση της ισπάνιδας νοσοκόμας που ήρθε σε επαφή με τον ιό Έμπολα και την θανάτωση του σκύλου τς απο φόβο μήπως μεταφέρει και αυτός τον ιό.  Θα κάνω μια ααναφορά στα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα προσπαθώντας να καθησυχάσω τους ιδιοκτητες σκύλων απο τον φόβο μήπως κολλήσει ο γπημένος τους φίλος.
     Σύμφωνα με τον J. Scott Weesse κτηνιάτρο-μικροβιολόγο και επικεφαλή του ελέγχου  μολύνσεων της κτηνιατρικής σχολής του πανεπιστημίου του Οντάριου μέχρι στιγμής γνωρίζουμε οτι:

•    ο σκύλος μπορεί να μολυνθεί με τον ιό (έχει καταγραφεί στις ενδημικές περιοχές)
• Προς το παρόν δεν υπάρχουν αποδείξεις οτι ο σκύλος αναπτύσει τον ιό και κατα συνέπεια την ασθένεια

• δεν υπάρχουν αποδείξεις οτι ο σκύλος αποβάλλει τον ιό 

Η έρευνα έγινε στην δυτική Αφρική όπου ο ιός ενδημει και τα σκυλιά έχουν την ευκαιρια να έρθουν σε επαφή με κουφάρια ζώων ποτ πεθαναν απο τον ιό κόμα και ανθρώπων ,τελείως διαφορετική κατασταση απο ένα σκύλο που ζεί σε σπίτι και εκτός της ενδημική περιοχής.
     Από τα παραπάνω ποκύπτει οτι με τα μέχρι τώρα δεδομένα ο σκύλος δεν φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση του ιού παρολαυτα παντα πρέπει να υπάρχει στο μυαλό μας ιδιως σε ενδημικές περιοχές και πανω απο όλα να σκεφτόμαστε με την λογική και όχι με τον πανικό ή τον φόβο.
    Το άρθρο του J. Scott Wesse μπορείτε να το διβάσε στον παρακάτω σύνδεσμο.
http://www.cliniciansbrief.com/sites/default/files/Newsletters/PressReleases/Ebola/141010_CB_Ebola_PressRelease_ns1.html?utm_medium=email&utm_source=Other&utm_campaign 

Παθήσεις του αυτιού στον σκύλο.

        Αγαπητοί αναγνώστες στο σημερινό άρθρο θα μιλήσουμε για τα προβλήματα που μπορεί να έχει ο σκύλος μας με τα αυτιά του. Το αυτί του σκύλου  είναι ένα όργανο το οποίο έχει δύο λειτουργίες. Από τη μια βοηθάει το ζώο μέσω της αίσθησης της ακοής να αντιλαμβάνεται τον κόσμο  και από την άλλη μέσω του λαβύρινθου , οργάνου της ισορροπίας, το βοήθα να παραμένει σταθερό και να περπατάει.

       Το αυτί αποτελείται από το εξωτερικό αυτί( πτερύγιο και έξω ακουστικός πόρος), το μέσω αυτί και το εσωτερικό.

        Οι παθήσεις που μπορεί να συναντήσουμε στο αυτί οφείλονται σε κληρονομικά αίτια, μολυσματικούς παράγοντες και τραυματισμούς. Ας ξεκινήσουμε με την απώλεια της ακοής ή αλλιώς κώφωση. Αυτή μπορεί να είναι είτε κληρονομική είτε επίκτητη.  Όταν είναι κληρονομική εμφανίζεται μερικούς μήνες μετά την γέννηση του σκύλου και συνήθως οφείλεται σε ατροφίες του ακουστικού νεύρου ή σκλήρυνση του τύμπανου ή ατελή ανάπτυξη των οσταρίων που βοηθούν στην ακοή. Υπάρχει προδιάθεση σε ορισμένες ράτσες όπως είναι τα Δαλματίας , τα σέτερ κλπ. Η επίκτητη κώφωση είναι αποτέλεσμα είτε της προχωρημένης ηλικίας  είτε κατάλοιπο κάποιας χρόνιας ωτίτιδας ή τραυματισμού του αυτιού από ξένο σώμα.

      Επειδή  η απώλεια της ακοής είναι διάφορων βαθμών ή μόνο από το ένα αυτί πολλές φόρες περνάει απαρατήρητη από τους ιδιοκτήτες. Η απώλεια ακοής μπορεί να αποτελέσει ένα παράγοντα κινδύνου για τον σκύλο αφού δεν ακούει πιθανούς κινδύνους η αντικείμενα που έρχονται κατά πάνω του.

Δεν υπάρχει θεραπεία για την απώλεια της ακοής αλλά ο σκύλος μπορεί να μάθει τις βασικές εντολές μόνο με διάφορα σήματα που του κάνουμε με τα χέρια και μπορεί να ζήσει μια ζωή κανονική αλλά ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να είναι περισσότερο προσεχτικός.

       Ένα άλλο πρόβλημα που εμφανίζεται συχνά είναι το ωταιματωμα. Έτσι χαρακτηρίζουμε τη συγκέντρωση αίματος μεταξύ του χόνδρου του πτερυγίου του αυτιού και του δέρματος που είναι αποτέλεσμα τραυματισμού. Συνήθως συμβαίνει  σε σκυλία με μεγάλο πτερύγιο αυτιού όπως είναι τα κυνηγόσκυλα.

      Αμέσως μετά τον τραυματισμό βλέπουμε το αυτί να φουσκώνει και για τις πρώτες μέρες είναι αρκετά επίπονο αλλά μετά ο πόνος υποχωρεί. Η θεραπεία είναι χειρουργική, γίνεται τομή στο πτερύγιο του αυτιού και καθαρίζεται το αιμάτωμα και μετά ράβεται το δέρμα κολλητά στο πτερύγιο ώστε να μην έχει χώρο να ξαναδημιουργηθεί και μετά αφήνεται να κλείσει μόνη της η τομή. Άλλη μέθοδος είναι να τοποθετηθεί καθετήρας στο τραύμα ώστε να παροχετεύεται συνέχεια. Τέλος σε μικρά αιματώματα μπορεί να αφαιρεθούν με την βοήθεια σύριγγας.

        Επειδή συνήθως το σκυλί τραυματίζει τα αυτιά του κουνώντας το κεφάλι αυτό είναι σημάδι πιθανής ωτίτιδας όποτε παράλληλα με την αντιμετώπιση του αιματώματος θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και η αιτία που οδήγησε στον τραυματισμό , τις περισσότερες φορές μια ωτίτιδα. Αν το αιμάτωμα αφεθεί να απορροφηθεί μόνο του τότε θα οδηγήσει σε παραμόρφωση του πτερυγίου του αυτιού.

    Ένα άλλο πρόβλημα που απαντάται συχνά στο σκύλο είναι οι ωτίτιδες. Ως ωτίτιδα εννοούμε την φλεγμονή του αυτιού. Αυτή μπορεί να περιορίζεται μόνο στο εξωτερικό αυτί ή να προχωρεί και βαθύτερα στο μέσω και έσω αυτί.  Τα αυτά της μπορεί να είναι μικρόβια , μύκητες ή ξένα σώματα. Στις ωτίτιδες έχουν προδιάθεση ράτσες με μακριά αυτιά ή/και με πολλές τρίχες γιατί με αυτό τον τρόπο δεν αερίζεται καλά το αυτί με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συνθήκες ανάπτυξης μυκήτων και βακτηρίων. Ένας άλλος λόγος έχει να κάνει με την ανατομική κατασκευή του ακουστικού πόρου του σκύλου. Στο σκύλο ο ακουστικός πόρος είναι κυρτός και αυτό κάνει εύκολη την συσσωρεύσει κυψελίδας ή νερού το οποίο πάλι ευνοεί την ανάπτυξη βακτηρίων.

    Οι ωτίτιδες χωρίζονται σε ωτίτιδες του εξωτερικού αυτιού , του μέσου και του εσωτερικού. Τα συμπτώματα είναι πάνω κάτω κοινά σε όλες. Αυτά περιλαμβάνουν τον πόνο , την απώλεια όρεξης, το ερύθημα του πτερυγίου του αυτιού ή/και του έξω ακουστικού πόρου, το σκυλί ξύνει συχνά το αυτί του κουνάει το κεφάλι του , δείχνει δυσφορία όταν του χαϊδεύεις τα αυτιά.

    Η  θεραπεία περιλαμβάνει την εξέταση του αυτιού με ωτοσκόπιο για την ύπαρξη τυχόν ξένων σωμάτων, τον καλό καθαρισμό του αυτιού από την κυψελίδα και την χορήγηση αντιβιοτικών αλοιφών τοπικά. Η χορήγηση κορτιζόνης βοηθάει να υποχωρήσει η φαγούρα και να ανακουφιστεί ο σκύλος. Εάν δεν παρατηρηθεί βελτίωση σε μερικές μέρες τότε γίνεται αντιβιόγραμμα και καλλιέργεια από το ωτικό έκκριμα και χορηγείτε και αντιβίωση από το στόμα.

      Η ωτίτιδα του μέσου αυτιού σημαίνει ότι η φλεγμονή έχει περάσει  το τύμπανο και έχει επεκταθεί . τα σύμπτωμα είναι τα ίδια με τα παραπάνω μόνο πιο έντονα και επίσης μπορεί να παρατηρηθεί και παράλυση του προσωπικού νεύρου το οποίο διέρχεται δίπλα από το μέσω αυτί. Η θεραπεία είναι η ίδια μόνο που έχει μεγαλύτερη διάρκεια και σίγουρα θα συμπληρωθεί με αντιβίωση από το στόμα. Στην ωτίτιδα του εσωτερικού αυτιού εκτός από όλα τα παραπάνω παρατηρούνται και  συμπτώματα που έχουν να κάνουν με την ισορροπία του ζώου , ασταθές βάδισμα , γυρίζει το κεφάλι προς μια πλευρά κλπ. Όλα αυτά γιατί στο εσωτερικό αυτί βρίσκεται ο λαβύρινθος ο οποίος είναι υπεύθυνος για την ισορροπία του ζώου. Η θεραπεία είναι η ίδια όπως και στη μέση ωτίτιδα.

       Οι ωτίτιδες εάν δεν αντιμετωπιστούν σωστά και έγκαιρα μπορεί να οδηγήσου με μερική η ολική απώλεια της ακοής.

        Κλείνοντας να πούμε ότι υπάρχουν ορισμένα αντιβιοτικά τα οποία είναι τοξικά για το αυτί όπως είναι η γενταμυκίνη και η καναμυκίνη και πρέπει να αποφεύγονται να χορηγούνται σε ωτίτιδες , εκτός και αν είναι ανάγκη και τότε μόνο κάτω από αυστηρή  κτηνιατρική παρακολούθηση.

Μεταβολικά νοσήματα του σκύλου.

Αγαπητοί αναγνώστες, στο σημερινό μας άρθρο θα μιλήσουμε για τα συχνότερα μεταβολικά νοσήματα και ενδοκρινοπάθειες που  μπορεί να εμφανιστούν στο σκύλο. Μεταβολικά νοσήματα είναι οι διάφορες καταστάσεις του οργανισμού στις οποίες υπάρχει πρόβλημα με τον μεταβολισμό των  στοιχείων της τροφής (πρωτεΐνες, λίπη, γλυκόζη, ). Οι ενδοκρινοπάθειες είναι καταστάσεις στις οποίες υπάρχει πρόβλημα με το ορμονικό σύστημα του οργανισμού. Επειδή ο μεταβολισμός των τροφών ρυθμίζεται από ορμόνες, η μια νοσολογική κατάσταση οδηγεί στην άλλη και πολύ συχνά συνυπάρχουν και οι δύο, πράγμα που κάνει την θεραπεία περίπλοκη.

     Η πιο συχνή πάθηση που εμφανίζεται στο σκύλο είναι ο σακχαρώδης διαβήτης που είναι μια ενδοκρινοπάθεια αλλά και μεταβολικό νόσημα. Ο διαβήτης χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών και οφείλεται στην απόλυτη ή σχετική έλλειψη ινσουλίνης ή στη διαταραχή των υποδοχέων της εκλεκτικής της δράσης στους ιστούς. Η ασθένεια έχει 2 τύπους, τον τύπο I που προκαλείται από έλλειψη ινσουλίνης που οφείλεται είτε σε συγγενή ατροφία των κυττάρων που εκκρίνουν ινσουλίνη, είτε σε συγγενή ατροφία ολόκληρου του παγκρέατος και στον τύπο II  που οφείλεται στην ανταγωνιστική δράση άλλων ορμονών απέναντι στην ινσουλίνη είτε σε σχετική έλλειψη της. Συνήθως τα νεαρά σκυλιά εμφανίζουν τον πρώτο τύπο του διαβήτη ενώ τα μεγαλύτερης ηλικίας τον δεύτερο. Εκτός από ξεχωριστή νοσολογική οντότητα ο διαβήτης μπορεί να είναι και συνέπεια άλλων παθήσεων όπως της παγκρεατίτιδας, της νεφρικής και καρδιακής ανεπάρκειας κ.α.

    Τα συμπτώματα  ποικίλουν ανάλογα με την σοβαρότητα της νόσου. Σε απλές μορφές της νόσου παρατηρείται πολυουρία, πολυδιψία, πολυφαγία και προοδευτική απώλεια βάρους. Σε πιο βαριές καταστάσεις παρουσιάζεται αδυναμία, λήθαργος, κατάπτωση και μπορεί να φτάσει μέχρι το διαβητικό κώμα. Επίσης σε χρόνιες καταστάσεις παρατηρούνται ηπατομεγαλία, ουρολοιμώξεις, νευροπάθειες, μυοπάθειες κ.α.

      Η θεραπεία του διαβήτη περιλαμβάνει την χορήγηση ινσουλίνης, την λήψη κατάλληλων διαιτητικών μέτρων για την διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους, στο εμπόριο υπάρχουν ειδικές τροφές για διαβητικούς σκύλους. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει η ασκηση , η οποία βοηθάει να διατηρείται σταθερή η συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα.

      Μια άλλη συχνή ενδοκρινοπάθεια στο σκύλο είναι το σύνδρομο Cushing ή αλλιώς υπερφλοιοεπινεφριδισμός.  Η πάθηση αυτή είναι συχνή στην κτηνιατρική πράξη και τη συναντάμε συνήθως σε μεσήλικες και υπερήλικες σκύλους και χαρακτηρίζεται από υπερβολική έκκριση κορτιζόλης από τα επινεφρίδια. Τα αίτια του συνδρόμου μπορεί να είναι φυσικά ή ιατρικά. Στα φυσικά αίτια ανήκουν οι όγκοι της υπόφυσης ( αδένας του εγκεφάλου που ρυθμίζει την έκκριση κορτιζόλης από τα επινεφρίδια) και οι νεοπλασίες των ίδιων των επινεφριδίων. Στα ιατρικά αίτια είναι η μακροχρόνια χορήγηση κορτιζόνης για την αντιμετώπιση χρόνιων αλλεργικών καταστάσεων, αρθρίτιδων κ.α.

     Λόγω της πολλαπλής δράσης των γλυκοκορτικοειδών τα συμπτώματα είναι πολλά και από διαφορετικά συστήματα και όργανα του οργανισμού. Έτσι παρατηρούνται παχυσαρκία, διόγκωση της κοιλιάς με ταυτόχρονη χαλαρότητα των κοιλιακών τοιχωμάτων, ανώμαλη κατανομή του κοιλιακού λίπους, πολυουρία και πολυδιψία, πολυφαγία και ηπατομεγαλία, αραίωση του τριχώματος και απώλεια της ελαστικότητας του δέρματος, γενικευμένη μυϊκή αδυναμία και ατροφία των μυών, ατροφία των όρχεων και αρτηριακή υπέρταση.

      Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού συμπτωμάτων η διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο με ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις και συνεκτίμηση των κλινικών ευρημάτων. Η θεραπεία είναι δύσκολη και συχνά παρατηρούνται υποτροπές. Η θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει την χορήγηση ουσιών που καταστρέφουν τον φλοιό των επινεφριδίων ή τη χειρουργική τους αφαίρεση

      Η πιο συχνή  ενδοκρινοπάθεια στο σκύλο είναι ο υποθυρεοειδισμός. Χαρακτηρίζεται από πλήθος συμπτωμάτων και οφείλεται στη έλλειψη των ορμονών του θυρεοειδή αδένα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν λήθαργο, υπνηλία, μείωση της νοημοσύνης, τάση για παχυσαρκία, εύκολη, κόπωση, συμμετρική αλωπεκία του κορμού του σώματος, τρίχωμα ξηρό, θαμπό που δεν ξαναφυτρώνει μετά από κούρεμα, σταφυλοκοκκική δερματίτιδα (επιπλοκή), περιφερικές νευροπάθειες,, εμετοί , διάρροιες, προβλήματα με την καρδιά, προβλήματα από το αναπαραγωγικό σύστημα και οφθαλμολογικά προβλήματα.

     Η διάγνωση γίνεται με εργαστηριακές εξετάσεις, μέτρηση του επιπέδου των ορμονών του θυρεοειδούς στο αίμα και συνεκτίμηση των κλινικών συμπτωμάτων. Η θεραπεία είναι συμπτωματική και όχι ριζική και συνίσταται στην χορήγηση ορμονών του θυρεοειδούς. Η αποτελεσματικότητα της θα επανεκτιμηθεί μετά από τρις μήνες οπότε είναι δυνατόν να μειωθεί η δόση.

   Η διάγνωση  αυτών των παθήσεων είναι δύσκολη και το ίδιο συμβαίνει και με τη θεραπεία τους και χρειάζεται ο ιδιοκτήτης να έχει υπομονή και να ακολουθεί τις συμβουλές του κτηνιάτρου για να υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

   

Πνευμονοπάθειες στο σκύλο.

   Αγαπητοί αναγνώστες σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στις παθήσεις των πνευμόνων που προκαλούνται από λοιμώδης παράγοντες και από φλεγμονώδης καταστάσεις που οφείλονται σε διάφορους άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

    Στα ζώα παρατηρούνται δυο πνευμονοπάθειες που έχουν ως αίτια περιβαλλοντικούς παράγοντες ή την υπερβολική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού. Η παρεγχυματική (διάμεση) πνευμονοπάθεια έχει άγνωστη αιτιολογία και πιθανότατα εμπλέκονται πολλοί παράγοντες όπως είναι οι διάφορες εισπνεόμενες ουσίες όπως φάρμακα, χημικά, ρύποι που στον άνθρωπο ενοχοποιούνται για την πρόκληση πνευμονικής ίνωσης να παίζουν ρόλο και σε παρόμοιες παθήσεις στον σκύλο. Επίσης σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει η κληρονομικότητα καθώς παρατηρείται αυξημένη συχνότητα των νόσων αυτών σε ορισμένες φυλές σκύλων.

   Η έκθεση σε διάφορες ουσίες προκαλεί φλεγμονή στον διάμεσο ιστό των κυψελίδων όπου γίνεται η οξυγόνωση του αίματος, με αποτέλεσμα την πάχυνση του και την αδυναμία του οργανισμού να οξυγονώνει σωστά το αίμα που οδηγεί στην εμφάνιση των συμπτωμάτων. Τα κυριότερα συμπτώματα είναι η επιπόλαια αναπνοή και η εύκολη κόπωση που πολλές φορές αποδίδονται στην προχωρημένη ηλικία του σκύλου. Επίσης μπορούν να παρατηρηθούν και λιποθυμικές κρίσεις λόγω της μη καλής  οξυγόνωσης του εγκεφάλου.

   Η διάγνωση είναι αρκετά δύσκολη και γίνεται μετά από αποκλεισμό άλλων παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα όπως είναι η βρογχίτιδα, η πνευμονία άλλης αιτιολογίας, η καρδιακή ανεπάρκεια. Οι ακτινογραφίες του θώρακα μπορεί να δείξουν κάποιες εστίες πύκνωσης που θα είναι μια ένδειξη της ασθένειας, επίσης η λήψη υλικού από τους αεραγωγούς βοηθά να αποκλειστούν κάποιες άλλες ασθένειες. Η διάγνωση θα επιβεβαιωθεί με την βιοψία εστιών πύκνωσης από τους πνεύμονες ή με την χρήση της μαγνητικής τομογραφίας.

   Η θεραπεία είναι δύσκολη και σε αυτήν δεν ανταποκρίνονται όλα τα ζώα. Τα θεραπευτικά μέτρα περιλαμβάνουν την αποφυγή της έκθεσης του ζώου σε βλαβερούς παράγοντες και την ελάττωση του σωματικού βάρους. Από φαρμακευτικής πλευράς χορηγούνται κορτιζόνη για μεγάλα διάστημα και βρογχοδιασταλτικά.

   Η εωσινοφιλική πνευμονία είναι μια πάθηση των πνευμόνων που οφείλεται στην ανοσολογική απάντηση του οργανισμού στην ύπαρξη παρασίτων στους πνεύμονες. Τα εωσινόφιλα που συγκεντρώνονται στους πνεύμονες μέσω των ουσιών που εκκρίνουν για την καταστροφή των παρασίτων , προκαλούν νέκρωση στο κροσσωτό επιθήλιο των πνευμόνων και με αυτό τον τρόπο τα συμπτώματα της νόσου. Το κύριο σύμπτωμα της νόσου είναι ο βήχας που δεν ανταποκρίνεται στα αντιβιοτικά. Η διάγνωση θα βασιστεί σε εξετάσεις αίματος, ακτινογραφίες και λήψη υλικού από τους βρόγχους.

   Η θεραπεία περιλαμβάνει την χορήγηση αντιπαρασιτικών και κορτιζόνης και αντιβιοτικών αν υπάρξει επιμόλυνση από βακτηρίδια. Η ανταπόκριση στη θεραπεία είναι καλή.

   Η κοκκιωματώδης πνευμονία είναι μια πνευμονοπάθεια που προκαλείται από διάφορους μύκητες και οφείλεται από την διήθηση του πνεύμονα από λευκά αιμοσφαίρια ως αντίδραση του οργανισμού στην μόλυνση του πνεύμονα από μύκητες.

   Η εξέλιξη της είναι συνήθως χρόνια και το κύριο σύμπτωμα είναι ο βήχας, η εύκολη κόπωση του ζώου και η αλλαγή των χαρακτήρων της αναπνοής. Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν πυρετός και απώλεια βάρους. Η διάγνωση γίνεται συνεκτιμώντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος, τις ακτινογραφίες του θώρακα όπου παρατηρούνται χαρακτηριστικές κοκκιωματώδης εστίες πύκνωσης, και την καλλιέργεια υλικού που συλλέγουμε μετά από εκπλυση των βρόγχων.

   Η θεραπεία είναι μακροχρόνια και περιλαμβάνει την χορήγηση αντιμυκητιακών ουσιών από το στόμα για μεγάλα χρονικά διάστημα καθώς και κορτιζόνη.

   Οι ασθένειες των πνευμόνων που οφείλονται σε μικροοργανισμούς είναι αρκετά συχνές στον σκύλο και μπορούν να νοσήσουν όλες οι ηλικίες. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για βακτήρια που μολύνουν τους πνεύμονες , αλλά υπάρχουν και ιοί , ρικέτσιες και μύκητες που μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία.

   Τα συμπτώματα της ασθένειας είναι η ταχύπνοια, η δύσπνοια, ο παραγωγικός βήχας, ο πυρετός, επίσης είναι δυνατόν να εμφανιστεί κατάπτωση, ληθαργικότητα και ανορεξία. Κατά την ακρόαση του πνεύμονα ακούγονται παθολογικοί ρόγχοι. Η διάγνωση θα στηριχθεί στα κλινικά ευρήματα και στις ακτινογραφίες των πνευμόνων όπου φαίνονται αλλοιώσεις κυψελιδικού τύπου. Σημαντικά για την θεραπεία είναι η καλλιέργεια υγρού από έκπλυση των βρόγχων όπου μπορεί να ταυτοποιηθεί το μικρόβιο.

   Η θεραπεία αποβλέπει στην ενυδάτωση του ζώου, την φυσιοθεραπεία για την απομάκρυνση των εκκρίσεων και την χρήση αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι οι πενικιλίνες και οι κεφαλοσπορίνες αλλά είναι προτιμότερο να γίνεται καλλιέργεια και να ταυτοποιείται το υπεύθυνο βακτηρίδιο και το αντιβιοτικό στο οποίο είναι ευαίσθητο. Επίσης σε περιστατικά με δύσπνοια χορηγείται οξυγόνο. Η αντιβίωση πρέπει να δίνεται για περίοδο τουλάχιστον 2-3 εβδομάδων

Παρασιτώσεις του σκύλου!

     Αγαπητοί αναγνώστες, σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στα παράσιτα που μπορεί να συμβιώνουν με τον σκύλο μας και τις ασθένειες που μπορεί να προκαλέσουν σε αυτόν , αλλά και σε εμάς ορισμένες φορές. Επίσης θα αναφέρουμε τους τρόπους πρόληψης και καταπολέμησης αυτών καθώς και των ασθενειών που προκαλούν.

      Ως παράσιτο ορίζεται κάθε οργανισμός που επιβιώνει σε βάρος κάποιου άλλου. Παρασιτισμός είναι όταν συνυπάρχουν δύο οργανισμοί, ο ένας ευεργετείται (παράσιτο) και βλάπτεται ο άλλος (ξενιστής).Η παρουσία ενός παρασίτου σε ένα ζώο ονομάζεται παρασίτωση και όταν η ενόχληση που προκαλεί υπερβαίνει ένα όριο κι εμφανίζονται συμπτώματα της νόσου , ονομάζεται παρασιτικό νόσημα και το παράσιτο χαρακτηρίζεται ως παθογόνο.

     Υπάρχουν πολλά είδη παρασίτων που μπορεί να μολύνουν τον σκύλο, αυτά χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τα ενδοπαράσιτα που προσβάλλουν τα εσωτερικά όργανα του ζώου ( έντερο, νεφρά, πνεύμονας, καρδιά κ.α.) και τα εκτοπαράσιτα τα οποία προσβάλλουν το δέρμα και το τρίχωμα του σκύλου ( ψώρες, τσιμπούρια, ψύλλοι, μύκητες). 

     Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στα κυριότερα παρασιτικά νοσήματα του σκύλου , τα συμπτώματα τους και την πρόληψη και θεραπεία τους. Θα ξεκινήσουμε από τους πιο απλούς οργανισμούς τα πρωτόζωα. Αυτοί είναι μονοκύτταροι οργανισμοί και εντοπίζονται συνήθως στο έντερο και στο αίμα  του σκύλου.  Οι πιο γνωστές ασθένειες που προκαλούν είναι: η Λεϊσμανίωση ( Καλά-Αζαρ) ,η Κοκκιδίαση, η Τζιαρντίωση, η Πιροπλάσμωση και η Τοξοπλάσμωση.

      Η Λεϊσμανίωση οφείλεται σε ένα πρωτόζωο του γένους Leishmania spp. και μεταδίδεται με το τσίμπημα της σκνίπας. Για τα συμπτώματα και τη θεραπεία της έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο στον «θηρευτή» . Η Τζιαρντίωση οφείλεται στο πρωτόζωο Giardia lamblia  η οποία αναπτύσσεται στο λεπτό έντερο του σκύλου και προκαλεί καταστροφή των εντερικών λαχνών, δυσαπορρόφηση κ.α. Η μόλυνση γίνεται με την τροφή και το νερό και συνήθως δεν είναι εμφανή τα συμπτώματα παρά μόνο σε εξασθενημένα και πολύ νεαρά ζώα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη διάρροια η οποία εναλλάσσεται με κανονικά κόπρανα , μερικές φορές παρατηρούνται και αιμορραγίες . Η παρασίτωση δεν είναι σοβαρή από μόνη της αλλά συνήθως συνυπάρχει και με άλλες ασθένειες όπως τύφο, μικροβιακές εντερίτιδες κλπ. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη  χορήγηση αλβενδαζόλης ή φεβενδαζόλης για 3 ημέρες ή τη χορήγηση μετρονιδαζόλης ( Flagyl)  για 10 ημέρες.

    Η πιροπλάσμωση οφείλεται στο πρωτόζωο Babesia canis το οποίο μεταδίδεται από τους κρότωνες (τσιμπούρια). Το παράσιτο πολλαπλασιάζεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια  του σκύλου και με αυτό τον τρόπο τα καταστρέφει. Τα συμπτώματα είναι υψηλός πυρετός, αναιμία, ικτερικοί βλεννογόνοι και η αιμοσφαιρινουρία. Η θεραπεία περιλαμβάνει την χορήγηση ιμιδοκάρβης με ένεση η οποία μπορεί να επαναληφθεί σε 14 μέρες εάν είναι ανάγκη. Επίσης επειδή συνήθως μαζί με την πιροπλάσμωση συνυπάρχει και η ερλιχίωση δίνεται αντιβίωση για 14 εως 21 ημέρες. Για την πιροπλάσμωση κυκλοφορεί ένα εμβόλιο.

     Η κοκκιδίαση περιλαμβάνει μια μεγάλη ομάδα παρασίτων η οποία εντοπίζεται στο έντερο του σκύλου. Η μόλυνση γίνεται με την τροφή και το νερό και τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως στα νεαρά σκυλάκια και αυτά είναι κατά κύριο λόγω η διάρροια η οποία μπορεί να είναι από υδαρής μέχρι αιμορραγική. Συνήθως εμφανίζεται κάτω από τις ίδιες συνθήκες που εμφανίζεται και η Τζιαρντίωση. Η θεραπεία περιλαμβάνει χορήγηση κοκκιδιοστατικών φαρμάκων και υποστηρικτική θεραπεία ( ορούς, αντιβίωση κλπ).

    Η τοξοπλάσμωση ανήκει και αυτή στην οικογένεια των κοκκιδίων αλλά λόγω της σημασίας της για τη δημόσια υγεία θα αναφερθούμε με περισσότερες λεπτομέρειες. Η γάτα αποτελεί τον τελικό ξενιστή και όλα τα υπόλοιπα είδη ζώων και ο άνθρωπος τους ενδιάμεσους ξενιστές. Η μόλυνση γίνεται με την κατάποση κύστεων τοξοπλάσματος (ωμό η ατελώς ψημένο κρέας) ή με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών χωρίς να τα πλύνουμε πρώτα. Συνήθως δεν εμφανίζονται συμπτώματα παρά μόνο σε πολύ νεαρά και σε άτομα που είναι ανοσοκατασταλμένα. Μετά τη μόλυνση το παράσιτο περνάει από το έντερο στο αίμα και από εκεί , αφού πολλαπλασιαστεί στα λευκά αιμοσφαίρια καταλήγει στους μυς, εσωτερικά όργανα και στον εγκέφαλο.  Στην οξεία φάση του νοσήματος παρατηρούνται ανορεξία, πυρετός, ίκτερος, βήχας, διάρροια κλπ ανάλογα με τη φάση στην οποία βρίσκεται η μετανάστευση του παρασίτου. Στην χρόνια φάση του νοσήματος οι αναζωπυρώσεις οφείλονται στην αύξηση του μεγέθους των κύστεων.

      Η θεραπεία γίνεται μόνο κατά την οξεία φάση του νοσήματος και όταν έχουμε αναζωπυρώσεις και συνίσταται στην χορήγηση κλινδαμυκίνης ( αντιβιοτικό) για 15 ημέρες. Δεν υπάρχει φάρμακο που να καταστρέφει τις κύστες του παρασίτου.

    Όσο αφορά τη δημόσια υγεία: Ο άνθρωπος δεν μολύνεται από τη γάτα, η οποία αποβάλλει τις άωρες ωοκύστεις για 2-20 ημέρες σε όλη τη ζωή της και αυτές πρέπει να παραμείνουν στο εξωτερικό περιβάλλον για 2 ημέρες ώστε να μετατραπούν στην μολύνουσα μορφή. Ο άνθρωπος μολύνεται όταν καταναλώνει λαχανικά και φρούτα χωρίς να τα ξεπλύνει καλα πρώτα ή με τις κύστεις του παρασίτου οι οποίες υπάρχουν στο ωμό η ατελώς ψημένο κρέας (χοιρινό,βοδινό,αρνί κλπ)

     Μετά τα πρωτόζωα άλλα παράσιτα που μπορούμε να βρούμε στον σκύλο μας είναι τα σκουλήκια. Με τον όρο σκουλήκια εννοούμε όλα τα παράσιτα που απαντώνται στο σκύλο ,είναι ορατά με γυμνό μάτι και τα περισσότερα έχουν τη μορφή σκουληκιού. Υπάρχουν εκατοντάδες είδη τα οποία προσβάλλουν όλα τα είδη των θηλαστικών και τον άνθρωπο. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε σε αυτά που απαντώνται συχνότερα στο σκύλο. Αυτά είναι οι ταινίες (σκουλήκια τα οποία φαίνονται σαν να τα έχεις πατήσει) , οι ασκαρίδες και οι φιλάριες. Για τις φιλάριες μιλήσαμε στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού (διροφιλαρίωση). Τα παραπάνω είδη των παρασίτων περνούν 2 εως 4 στάδια μέχρι να φτάσουνε από το αυγό στην ενήλικη μορφή του παρασίτου. Οι ταινίες είναι υπεύθυνες για την πρόκληση εχινοκοκκίασης , όταν οι προνύμφες του παρασίτου(στάδιο εξέλιξης) δημιουργούν κύστεις στα εσωτερικά όργανα του ανθρώπου και των άλλων θηλαστικών ( ενδιάμεσοι ξενιστές) Η ενήλικη μορφή του παρασίτου ζει στο έντερο του σκύλου και του προκαλεί συχνές διάρροιες.  Οι ασκαρίδες είναι στρογγυλά σκουλήκια διαφόρων μεγεθών που ζουν στο έντερο του σκύλου του προκαλούν διάρροιες και όταν ο αριθμός τους είναι μεγάλος σύνδρομο δυσαπορρόφησης γιατί καταστρέφουν το έντερο και ο σκύλος δεν τρέφεται σωστά.

     Τα συμπτώματα είναι κοινά ,διάρροια και κακή θρεπτική κατάσταση του σκύλου.  Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιπαρασιτικών σκευασμάτων για 2-3 συνεχόμενες μέρες και επανάληψη μετά από δυο εβδομάδες και στη συνέχεια κάθε 2 μήνες τη χορήγηση κάποιου σκευάσματος προληπτικά.

Νεοπλάσματα του δέρματος

Το δέρμα και ο υποδόριος ιστός είναι οι συνηθέστερες περιοχές εντόπισης των νεοπλασμάτων στο σκύλο(30-40% επί του συνόλου των νεοπλασμάτων). Τα νεοπλάσματα εμφανίζονται κατά κανόνα στους υπερήλικες σκύλους και ορισμένες φυλές εμφανίζουν προδιάθεση (basset hound, boxer, bull mastiff, weimaraner ). Στους νεαρούς σκύλους τα νεοπλάσματα είναι συνήθως ιογενούς προέλευσης όπως είναι το αφροδίσιο μεταδοτικό νεόπλασμα.

   Οι ιδιοκτήτες συνήθως παρατηρούν τα νεοπλάσματα όταν περιποιούνται το τρίχωμα του σκύλου τους. Η διάγνωση του νεοπλάσματος εκτός  από την κλινική επισκόπηση θα στηριχθεί και στα αποτελέσματα της βιοψίας ή την κυτταρολογική εξέταση του νεοπλάσματος. Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων θα βοηθήσουν να γίνει η σωστή αφαίρεση του νεοπλάσματος και να καθοριστεί εάν χρειάζεται κάποια χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες.

   Τα νεοπλάσματα ταξινομούνται ανάλογα με τον ιστό προέλευσης , έτσι χωρίζονται σε επιθηλιακά νεοπλάσματα που αναπτύσσονται από κύτταρα της εξωτερικής στοιβάδας του δέρματος, τα μεσεγχυματικα νεοπλάσματα που αναπτύσσονται από την μεσαία στοιβάδα του δέρματος και στο μελάνωμα που προέρχεται από τα μελανοκύτταρα.

   Παρακάτω θα αναφερθούμε στα κυριότερα νεοπλάσματα από κάθε κατηγορία. Στα επιθηλιακά νεοπλάσματα από τα κυριότερα και πιο συχνά στην κτηνιατρική πράξη είναι το θήλωμα , το οποίο σε νεαρά ζώα είναι ιογενούς προέλευσης, ενώ στα υπερήλικα η αιτιολογία του είναι άγνωστη.  Τα θηλώματα μοιάζουν με κουνουπίδι και στα νεαρά είναι συνήθως πολλαπλές μάζες ενώ στα ηλικιωμένα συνήθως είναι μόνα τους και έχουν μίσχο δηλαδή κρέμονται από το δέρμα και δεν είναι κολλημένα . Στα νεαρά ζώα συνήθως εξαφανίζονται  σε 1-2 μήνες , εάν επιμένουν γίνεται χειρουργική αφαίρεση. Στα ηλικιωμένα ζώα και εφόσον υπάρχουν συμπτώματα αφαιρούνται τα θηλώματα.

   Άλλα νεοπλάσματα είναι αυτά των σμηγματογόνων αδένων στο σκύλο. Μπορεί να εμφανιστούν ως υπερπλασία που εμφανίζεται ως ροδόχρωμη μάζα καλά περιγεγραμμένη και χωρίς τρίχες, το αδένωμα και αδενοκαρκίνωμα  είναι μια μάζα μεγάλη σε μέγεθος , διηθητικό, εξελκωμένο και αιμορραγικό. Στην περίπτωση της υπερπλασίας γίνεται αφαίρεση μόνο εάν είναι σε περιοχή που τραυματίζεται εύκολα. Στα αδενοκαρκινώματα η εκτομή πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη και όταν ενδείκνυται θα πρέπει να συνδυάζεται με χημειοθεραπεία.

   Τα νεοπλάσματα των περιπρωκτικών αδένων παρουσιάζονται αρκετά συχνά στους υπερήλικες και σεξουαλικά δραστήριους σκύλους και μπορεί να είναι από μια απλή υπερπλασία που εμφανίζεται με την μορφή οζιδίων τα οποία συνήθως είναι καλοήθης ή αδενοκαρκίνωμα που είναι οζίδια πολλαπλά εξελκωμένα και διηθητικά και συνήθως δίνουν μεταστάσεις στα υποσφυϊκά λεμφογάγγλια. Η θεραπεία είναι ο ευνουχισμός γιατί τα νεοπλάσματα εξαρτώνται από τις ορμόνες και σε περίπτωση αδένοκαρκινώματος συνίσταται και η ευρεία χειρουργική αφαίρεση , εάν γίνεται, και χημειοθεραπεία.

    Άλλο νεόπλασμα είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα που εμφανίζεται σε ανοιχτόχρωμα σκυλία κυρίως στη μύτη, στο κάτω μέρος της κοιλιάς και στα πόδια, σχετίζεται με την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία και η θεραπεία του είναι χειρουργική αφαίρεση και ακτινοβολίες η χημειοθεραπεία.

    Τα μεσενγχυματικά νεοπλάσματα είναι τα λιπώματα, το ινοσάρκωμα και το αιμαγγειοσάρκωμα.  Τα λιπώματα είναι συνήθως καλοήθης όγκοι που εμφανίζονται με τη μορφή μαζών στο θώρακα , το στέρνο και το πάνω μέρος του ποδιού. Είναι καλαπεριγεγραμμένες μάζες που μπορεί να κλυδάζουν και ορισμένα έχουν και έντονη διήθηση των γύρω ιστών πράγμα που κάνει δύσκολη την αφαίρεσή τους. Τα λιποσαρκώματα είναι κακοήθεις νεοπλασίες ,δεν είναι συχνές και εμφανίζονται ως μονήρεις μάζες μη καλά περιγεγραμμένες και με έντονη διήθηση. Η χειρουργική αφαίρεση των λιπωμάτων είναι προαιρετική ιδίως αν είναι μεγάλα σε μέγεθος ενώ στα διηθητικά λιπώματα και λιποσαρκώματα την χειρουργική αφαίρεση ακολουθεί  ακτινοθεραπεία.

    Το ινοσάρκωμα είναι νεόπλασμα που προέρχεται από τον ινώδη συνδετικό ιστό του δέρματος απαντάται κυρίως σε υπερήλικα ζώα και εμφανίζονται ως μονήρεις μάζες συμπαγείς και διηθητικές στους γύρω ιστούς. Η σε βάθος χειρουργική αφαίρεση είναι η θεραπεία εκλογής ακολουθούμενη από χημειοθεραπεία η ακτινοθεραπεία.

   Το αιμαγγειοσάρκωμα προέρχεται από το ενδοθήλιο των αγγείων και είναι μονήρεις μάζες που συνήθως εντοπίζονται στα άκρα στο κεφάλι και τον τράχηλο. Εάν η εντόπιση είναι δερματική έχουν καλύτερη πρόγνωση από αυτά που έχουν υποδόρια εντόπιση. Η θεραπεία είναι χειρουργική και η αφαίρεση πρέπει να είναι πλήρης και όταν είναι υποδόρια η εντόπιση πρέπει να συνοδεύεται και από χημειοθεραπεία.

    Το μελάνωμα προέρχεται από τα κύτταρα του δέρματος που παράγουν μελανίνη , πρόκειται για καφετιά ή μαύρα οζίδια που εντοπίζονται στο πρόσωπο, τον κορμό τα πέλματα , τα βλεννογονοδερματικά όρια και το δέρμα της βάσης των νυχιών. Εκείνα που εντοπίζονται στο δέρμα είναι καλοήθη ενώ εκείνα που είναι στο στόμα είναι κακοήθη. Η χειρουργική αφαίρεση παραμένει η θεραπεία εκλογής μερικές φορές σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία.

  

    

Λοιμώδης τραχειοβρογχίτιδα στον σκύλο

Αγαπητοί αναγνώστες σε αυτό το άρθρο μας θα αναφερθούμε στην λοιμώδη τραχειοβρογχίτιδα του σκύλου ή όπως είναι γνωστή και ως βήχας του κυνοκομείου. Είναι μια ασθένεια η οποία δεν είναι τόσο επικίνδυνη για τη ζωή του σκύλου στα πρώτα της στάδια αλλά μέσω επιπλοκών να καταλήξει σε πνευμονία όπου και να απειληθεί άμεσα η ζωή του σκύλου. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν τα σκυλιά που ζουν σε ομάδες ( κυνοκομεία, πανσιόν, κυνηγόσκυλα) και τα καταλύματα τους είναι υγρά και κρύα.

    Είναι μια ασθένεια που προκαλείται από πολλούς παράγοντες, τόσο μικρόβια όσο και ιούς. Συνήθως απομονώνονται ο ιός της παραγρίπης, αδενοιοί, ρεοιοί και από μικρόβια τα πιο συχνά είναι η Bordetella spp. Και το Mycoplasma spp. Καθένας από τους παραπάνω παράγοντες προκαλεί τα συμπτώματα της ασθένειας τα οποία στην περίπτωση των ιών κρατούν λιγότερο από 6 μέρες ενώ στην περίπτωση των βακτηρίων γύρω στις 10. Όταν όμως συνδυαστούν και οι ιοί και μικρόβια , όπως συμβαίνει συνήθως, τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο 14-20 μέρες, και έχουν πιο μεγάλη σοβαρότητα.

    Η τραχειοβρογχίτιδα είναι μια ασθένεια με μεγάλη μεταδοτικότητα και πιστεύεται ότι η πλειοψηφία των σκύλων θα νοσήσει από αυτή κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται από 2 εως 14 μέρες μετά την επαφή με τους αιτιολογικούς παράγοντες. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο ξηρός βήχας που μοιάζει με κρώξιμο πάπιας. Είναι επίμονος και μερικές φορές το ζώο είτε κάνει εμετο , είτε δίνει την εντύπωση πως θέλει να κάνει. Συνήθως εμφανίζεται και ρινική καταρροή η οποί μπορεί να είναι καθαρή ή να έχει βλέννες. Τα περισσότερα ζώα δεν κάνουν πυρετό και έχουν όρεξη για φαΐ και παιχνίδι.  Ζώα που κάνουν πυρετό  ή η ασθένεια προχωράει σε πνευμονία χάνουν την όρεξη τους , είναι ληθαργικά και παρουσιάζουν δυσκολίες στην αναπνοή. Αυτά τα σκυλιά χρειάζονται άμεση κτηνιατρική φροντίδα και πιθανόν νοσηλεία σε κλινική.

     Η διάγνωση γίνεται με βάση τα συμπτώματα και μπορεί να γίνει και καλλιέργεια από το ρινικό έκκριμα για να ταυτοποιηθούν τα βακτήρια και να επιλεγεί το κατάλληλο αντιβιοτικό.

     Η θεραπεία περιλαμβάνει στις απλές περιπτώσεις την χορήγηση αντιβηχικών και αντιβιοτικών για μερικές μέρες. Σε πιο βαριές περιπτώσεις  , που έχουμε και πυρετό, χορηγούνται και αντιπυρετικά μαζί με τα αντιβιοτικά καθώς και υποστηρικτική θεραπεία εάν το ζώο δεν τρώει και σε ακόμα πιο βαριές περιπτώσεις τη νοσηλεία του ζώου σε κλωβό οξυγόνου όταν έχει μετατραπεί σε πνευμονία.

    Η καλύτερη προφύλαξη είναι να αποφεύγεται η επαφή του σκύλου μας ή του κουταβιού με άλλα σκυλιά. Επειδή αυτό είναι δύσκολο η αμέσως καλύτερη προφύλαξη είναι ο εμβολιασμός του σκύλου. Τα περισσότερα πολυδύναμα εμβόλια που κυκλοφορούν προσφέρουν κάποια προστασία απέναντι σε κάποιους από τους παράγοντες της νόσου. Υπάρχουν και εμβόλια που προστατεύουν για αυτή ακριβώς τη νόσο. Είναι δυο τύπων το ένα σε ενέσιμη μορφή και το άλλο σε σταγόνες που ρίχνονται στην μύτη του ζώου. Το ενέσιμο εμβόλιο πρέπει να γίνουν 2 εμβολιασμοί στην αρχή για να παράγει αντισώματα ενώ το ενδορινικό αρκεί μια ενστάλαξη για να παράγει τοπικά αντισώματα τοπικά όμως , σε μερικές μέρες. Πέρα από τον εμβολιασμό υπάρχουν και άλλες προφυλάξεις που μπορούμε να πάρουμε. Αυτές περιλαμβάνουν τις καλές συνθήκες υγιεινής στους χώρους που ζουν οι σκύλοι , την αποφυγή ρευμάτων αέρα και υγρασίας στους χώρους που κοιμούνται. Επίσης η καλή διατροφή του σκύλου , η αποφυγή του στρες και γενικά η καλή κατάσταση της υγείας του σκύλου μειώνουν τις πιθανότητες να κολλήσει την ασθένεια. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνουν οι κυνηγοί γιατί τα σκυλιά τους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου αφού συνήθως ζουν πολλά μαζί αλλά και κατά τη διάρκεια του κυνηγιού αντιμετωπίζουν συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας αλλά και υγρασίας που ευνοούν την μετάδοση της ασθένειας. Η λοιμώδης τραχειοβρογχίτιδα μπορεί να επηρεάσει τις  επιδόσεις ενός σκύλου στο κυνήγι γιατί δεν μπορεί να αναπνεύσει κανονικά γιατί είναι βουλωμένη η μύτη του οπότε έχει μειωμένες αντοχές αλλά και μειωμένη αίσθηση της όσφρησης.

    Κίνδυνος για τον άνθρωπο δεν υπάρχει αλλά σε άτομα με μειωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως είναι τα παιδία μπορεί να παρατηρηθεί κάποια μόλυνση από Bordetella.

    Κλείνοντας το άρθρο να ανακεφαλαιώσουμε. Η λοιμώδης τραχειοβρογχίτιδα είναι μια ασθένεια του σκύλου που τις περισσότερα φορές αυτοπεριορίζεται και διαρκεί μερικές μέρες. Ο εμβολιασμός των σκύλων και οι καλές συνθήκες υγιεινής μειώνουν τον κίνδυνο να την κολλήσει ο σκύλος μας , ενώ οι υγιείς άνθρωποι δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα.